Wat is armoede? Ik leef er niet in naar de normen van de overheid gezien mijn inkomen. Voor de puissant rijken ben ik wellicht een pauper.

Het is relatief. Ik vind Wikipedia een gevaarlijke bron om te raadplegen maar als ik daar zoek op armoede krijg ik:

Onder armoedegrens wordt meestal verstaan: het inkomen dat iemand nodig heeft om te kunnen voorzien in de basisbehoeften (minimale voorwaarden die nodig zijn om menswaardig te kunnen leven: kleding, goed drinkwater, voldoende voedsel, goede huisvesting, goed onderwijs en goede gezondheidszorg). Bij een inkomen gelijk aan de armoedegrens gaat het inkomen geheel op aan noodzakelijke uitgaven. Er is dan geen vrij te besteden inkomen (“discretionary spending”) over. In feite is de armoedegrens de grens tussen armoede en welstand. Het is in eerste instantie een statistisch begrip, dat wordt gebruikt bij het maken van overzichten omtrent de inkomensverdeling in een land.

Die statistiek is zeker relevant want een van de kabinetten Balkenende heeft het aantal armen in Nederland met enkele honderdduizenden verminderd door de armoedegrens te verlagen.

Recentelijk was weer een serie over armoede, nu bij de EO. Interessant, maar wat niet gevraagd werd was: hoe is het zover gekomen? Dat lijkt een schuldvraag te impliceren: dat is zeker niet mijn bedoeling. Enkele personen in die serie gaven liever geld uit aan drank, anderen vond ik niet arm als ik zag wat ze nog vrij konden besteden. Het is een kwestie van benadering. Met enkelen had ik behoorlijk compassie.

De politiek heeft de bijstandsnorm ontwikkeld en de beslagvrije voet. Als je vanuit die norm gaat werken zijn heel veel mensen armoedig, want na aftrek van de inhouding blijft er nauwelijks voldoende over om van te leven. Iedereen zal meteen roepen: je moet naar het inkomen kijken, niet naar wat overblijft. Dat laatste is niet veel en het is niet zonder reden dat die norm wordt bewaakt want ga er maar eens aan staan: jaren op zo’n minimaal norminkomen. Vooral voor mensen van modaal en meer is een loonbeslag een enorm probleem gezien hun vaste lasten en bestedingspatroon dat echt niet zo maar aangepast kan worden.

De een zal er van kunnen leven, de ander zal er net van kunnen bestaan. Het hangt van onder meer je vaste lasten en leefgewoontes af. Heb je een huis met een lage huur, weinig energielasten en ben je gezond dan zal het vaak wel lukken. Het vooruitzicht van een heel leven met een inkomen op minimumniveau is niet echt prettig en toch zit de politiek er niet mee als ik bijvoorbeeld kijk hoe men met ze jonggehandicapten omgaat. De beleidsmakers hebben nooit meegemaakt wat het is om op de rand te moeten leven.

Je kunt in armoede leven terwijl je in een groot huis woont: je huis staat onder water, loonbeslagen en je bent zelfs aangewezen op de voedselbank. Veel zelfstandigen (inclusief de ZZP-ers) leven naar mijn mening ook in armoede als ik zie hoeveel uren zij maken en wat voor inkomen daar tegenover staat. Rondkomen is voor hen een grote uitdaging. Zij hebben meerdere vijanden: grote bedrijven die hen uitknijpen en eindeloos op hun geld laten wachten, de banken met vaak veel te hoge rentes en de consument die alles op een koopje wil. Degenen die in de politiek zo marktwerking roemen hebben zelf zelden de keiharde realiteit van die markt meegemaakt. Zij krijgen keurig op een vaste dag in de maand hun salaris.

Armoede: het bestaat maar het is relatief. Een oplossing er voor heb ik niet. Het is vaak onderdeel van een heel stelsel van omstandigheden.